Neefjes Juda en Alex

Annaberg
2 – 12 november 1942

Juda was via zijn broer, die in Kamp Amersfoort had gezeten, al gewaar geworden wat het leven, of liever het lijden in een concentratiekamp was.

Vanaf 1941 doet Kamp Amersfoort voor de Duitse bezetters dienst als Polizeiliches Durchgangslager & Erweitertes Polizeigefängnis (kortweg: Polizeiliches Durchgangslager Amersfoort (PDA)). Het is een transit-kamp voor uitzending naar Duitsland, maar het voldoet zeker ook aan de criteria voor werkkamp of strafkamp. Op 18 augustus 1941 komen de eerste gevangenen binnen, een groep van bijna 200 communisten, uit kamp Schoorl. Het zijn overigens niet alleen politieke tegenstanders van het naziregime die gedurende de oorlogsjaren in PDA terechtkomen. De grootste groep bestaat uit opgepakte onderduikers, meestal jongens en mannen die aan de Arbeitseinsatz hebben willen ontkomen en nu in Amersfoort worden 'voorbereid' op tewerkstelling in Duitsland. Ook mensen die zich aan economische vergrijpen hebben schuldig gemaakt, zoals zwarthandelaren en sluikslachters, komen in het kamp terecht. Amersfoort is een berucht kamp. Kampbeulen als de SS'er Kotälla maken er de dienst uit, en worden door niets in hun wreedheid beperkt. Verder bestaat er het gebruikelijke systeem van kapo's - gevangenen die leiding geven aan andere gevangenen, maar vaak wreed optreden.