Bij de bevrijding van Nederland op 5 mei 1945 bevinden zich nog meer dan vierhonderdduizend Nederlanders buiten de landsgrenzen. De meesten daarvan zijn slachtoffers van de Duitse 'Arbeitseinsatz'. Deze mannen zijn meestal niet ver in Duitsland te werk gesteld en fysiek en geestelijk redelijk in staat zelf het initiatief tot de terugkeer naar Nederland te nemen. Het tegendeel is het geval met de vijfduizend bevrijde Joodse overlevenden en de circa tienduizend geïnterneerde politieke gevangen. Deze zaten in onmenselijke omstandigheden in concentratiekampen en gevangenissen diep in Duitsland en kunnen niets anders doen dan wachten op hulp, van wie dan ook.